توسعه اقتصادی هر سازمان درگرو توجه به سرمایه های انسانی است
وقتی صحبت از پیشرفت و توسعه شرکت های بزرگ اقتصادی جهان به میان می آید، پیش از هر چیز به امکانات ، فناوری ها و تجهیزات آن اشاره می گردد. اما هنگامی که با دقت به روند پیشرفت و توسعه این شرکت ها و سازمان ها نگاه می کنیم، به این نتیجه می رسیم آن چه بیش از هر چیز به توسعه و پیشرفت آنها کمک کرده، توجه به سرمایه های انسانی این مجموعه ها از سوی مدیران و تصمیم گیرندگان بوده است.
البته منظور از سرمایه انسانی، صرفا کارمندان ، کارکنان و نیروی کار شاغل در این مجموعه ها نیست. در نگاه مدیران این شرکت ها، سرمایه انسانی به نیروی کار شاغل در آن سازمان و شرکت محدود نمی شود، بلکه سرمایه انسانی همان نیروی کاری است که آنها را در رسیدن به اهدافشان یاری می رساند.
از سوی دیگر وقتی صحبت از سرمایه انسانی به میان می آید ، منظور فقط افرادی نیستند که با ابزارآلات ، دستگاهها و تجهیزات و فناوری ها در ارتباطند، بلکه منظور دانش و اندوخته ای است که کارکنان آن مجموعه در طول سالیان متمادی آن را کسب کرده اند. در واقع سرمایه انسانی به سطح دانش، شایستگی های کاری و ارزیابی های روان شناختی یک مجموعه اشاره دارد.
توجه به سرمایه انسانی در کشورهای توسعه یافته، مهم ترین دلیل توسعه صنعتی و اقتصادی در این کشورها می باشد. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان توسعه اعتقاد دارند سطح رشد اقتصادی پایین کشورهای در حال توسعه به دلیل عدم سرمایه گذاری های مناسب در حوزه سرمایه انسانی بوده است. در این کشورها به جای توجه به این موضوع، آن چه بیش از همه اهمیت داشته، رشد سرمایه های فیزیکی و مسائلی نظیر ارتقاء تکنولوژی و توسعه فیزیکی شرکت ها و کارخانجات بوده است و علی رغم وارد کردن دستگاهها و تجهیزات پیشرفته هنوز نتوانسته اند به رشد و توسعه صنعتی و اقتصادی مطلوبی دست پیدا کنند.
آن چه که بیش از هر چیز در ارتقاء سرمایه انسانی باید مورد توجه قرار بگیرد، بحث آموزش است. سرمایه گذاری در آموزش مهم ترین اصل در تشکیل سرمایه انسانی در هر سازمانی است که می تواند به توانمند ساختن افراد مجموعه و پیشرفت دانش فنی آن کمک نماید و در نهایت در توسعه اقتصادی یک کشور اثرگذار باشد. ایجاد سرمایه انسانی در داخل یک مجموعه سازمانی، به نگاه مدیران به مقوله سرمایه انسانی بازمی گردد. در برخی از سازمان ها، سرمایه انسانی همان نیروی کار در نظر گرفته می شود، اما همچنان که توضیح داده شد، این معنای دقیقی از سرمایه انسانی نیست. سرمایه انسانی معمولا از طریق آموزش ایجاد می شود بدین معنا که از طریق آموزش می توان تحولات و تغییراتی در ذهن و کارکرد افراد در حال کار در یک سازمان ایجاد نمود.
این تغییر و تحولات رفته رفته در اندیشه و رفتار آنها متبلور خواهد شد به طوری که تولید کالا و خدمات بهتر به دغدغه اصلی آنها تبدیل خواهد شد. از طریق آموزش است که کارکنان و پرسنل یک مجموعه به سرمایه های انسانی ارزشمندی برای پیشرفت مجموعه و کل جامعه تبدیل می شوند. به این ترتیب نیروهایی که در یک مجموعه به کار مشغول هستند، سرمایه داران واقعی آن مجموعه و جامعه به حساب می آیند، چرا که دانش و مهارت به وجود آمده در آنها سرمایه واقعی سازمان و عامل اساسی رشد و توسعه آن می باشد.
رشد و توسعه اقتصادی بدون در نظر گرفتن سرمایه انسانی امکانپذیر نیست و موفقیت هر جامعه و کشوری در دنیای امروز بستگی به این موضوع دارد که تا چه حد می توانند از توانایی افراد بهره ببرند. اگر یک سازمان نتواند تعامل مناسبی با کارکنان خود داشته باشد، در ایجاد سرمایه های انسانی با موانع زیادی روبرو خواهد شد و سبب می شود افراد از توانایی های خود غافل شده و از آن در جهت پیشبرد اهداف سازمان استفاده نکنند. توانایی ایجاد و بهره برداری از دانش به صورت کارآمد و مفید، درجه موفقیت یک جامعه را مشخص می کند. آموزش و کسب مهارت کمک زیادی به ایجاد و بهره برداری از این دانش خواهد نمود.
توسعه اقتصادی مستلزم اهمیت دادن به بحث سرمایه انسانی و تلاش در جهت بهبود شاخص های مرتبط با آن است. سرمایه گذاری در زمینه نیروی انسانی و بالابردن توانمندی کارکنان یک سازمان، علاوه بر منافع اجتماعی، رشد اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد و منافع بلندمدت آن مسیر دستیابی کشور به اهداف توسعه اقتصادی را هموارتر خواهد نمود.