بی نظمی بازار روغن خوراکی
به گزارش بیدنا، سید روح الله لطیفی سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با شبکه ایران کالا گفت: در خصوص کمبود مواد اولیه روغن در کشور و همچنین ترخیص از گمرکات همچنان مشکل همیشگی که تخصیص ارز برای ترخیص کالا هست مشکل ساز شده است و مقادیر زیادی روغن در بنادر کشور منتظر تخصیص ارز و ترخیص هستند.
آقای لطیفی ادامه داد: در حال حاضر ۵۳۰ هزار تن روغن نیمه جامد حدود یک میلیون و دویست هزار تن روغن مایع ۳۰۰ هزار تن دانه روغنی و همین مقدار روغن در بندرها منتظر جابجایی اسناد مالکیت است و بخش زیادی از آن به دلیل عدم تخصیص ارز امکان ترخیص ندارند.
وی افزود: امسال حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد میزان روغنی که در سال گذشته به کشور وارد شده است ورود روغن داشته ایم که البته طی روزهای گذشته شش هزار تن روغن از بنادر ترخیص شده است.
لطیفی اظهار داشت: مسئولین بازرگانی دولتی اعلام کردند ذخایر استراتژیک به اندازه کافی وجود دارد و مجوز توزیع ۵۰ هزار تن از این ذخایر به بازار داده شده است و ظاهرا یکی از دلایل کمبود روغن در بازار ناشی از شوک خبر کمبود روغن و افزایش خرید هموطنان بوده است.
امیر هوشنگ بیرشک دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران نیز میهمان دیگر برنامه چشم انداز گفت: هشتاد و پنج درصد مواد اولیه روغن خوراکی وارداتی است و مشکلات ارزی موجب کمبود واردات این مواد و کاهش تولید شد و از طرفی طی روزهای گذشته به دلیل بار روانی کمبود روغن تقاضا برای خرید روغن مایع به شدت افزایش پیدا کرد و در برخی مناطق به دو تا سه برابر رسید که بازار را دچار تلاطم کرد.
آقای بیرشک تصریح کرد: از ابتدای مهرماه شرکت بازرگانی دولتی ۷۰ هزار تن مواد اولیه روغن را به واحدهای تولیدی توزیع کرده و تمامی واحدها مشغول فعالیت هستند.
بیرشک گفت: در روزهای اخیر به ویژه در ده روز گذشته میزان توزیع روغن نیمه جامد کاهش پیدا کرد و همین موضوع موجب افزایش تقاضا در روغن مایع نیز شد در حالی که هموطنان نباید نگران باشند و مطمئن باشند که روغن به میزان کافی در کشور وجود دارد و هیچ کمبودی در این خصوص وجود ندارد.
وی در خصوص تخصیص ارز توسط بانک مرکزی نیز گفت: اگر بانک مرکزی ارز قابل انتقال به ما بدهد به سرعت مراحل ترخیص روغن های مانده در بنادر که بیش از ۵۰۰ هزار تن است طی خواهد شد و این مواد اولیه به واحدهای تولیدی تزریق می شود.
وی در خصوص نحوه توزیع مواد اولیه بین واحدهای تولیدی روغن گفت: میزان سهمیه هر شرکت در وزارت صمت تعیین می شود و ما به عنوان انجمن صنفی تنها مسئول تولید هستیم و نقشی در تعیین میزان روغن نداریم.
بیرشک با بیان اینکه حدود ۶۰ درصد تولیدات ما برای مصرف خانوار است خاطر نشان کرد: بیش از دوماه است کارخانجات صنایع پایین دستی روغن دچار مشکل هستند.
وی افزود: قیمت روغن توسط سازمان حمایت تعیین می شود و ناظران این سازمان در تمام کارخانجات حضور دارند و بر میزان روغن تولیدی و نحوه توزیع و همچنین قیمت عرضه نظارت مستمر دارند.
محسن نقاشی دبیر فدراسیون تشکل های صنایع غذایی و کشاورزی نیز در گفتگو با شبکه ایران کالا گفت: مشکل کمبود روغن به ۳۷-۳۸ روز گذشته بر می گردد و از همان موقع زنگ خطر کمبود روغن در کشور به صدا درآمد که به دلیل بی توجهی وزارت صنعت معدن و تجارت به وزارت کشور مراجعه کردیم و در این خصوص ازآن ها کمک خواستیم که جلسه ای هم در این وزارتخانه برگزار شد و برخی از مشکلات مطرح و بخشی از آن ها حل شد.
آقای نقاشی ادامه داد: در حالی که بخش عمده مشکلات در خصوص تهیه مواد اولیه روغن به تخصیص ارز و ترخیص این کالا ها از گمرک مربوط می شو د اما برخی ناهماهنگی ها و مشکلات در وزارت صنعت معدن و تجارت بر می گردد.
وی افزود: واحدهای تولیدی با صنایع مشکل دیداری دارند هر موقع اراده کردیم با مدیران وزارت کشور توانستیم جلسه بگذاریم ولی متأسفانه این موضوع در خصوص مدیران وزارت صمت صدق نمی کند. مگر وزارت صنعت حامی و متولی تولید نیست چرا نمی شود یک مدیر وزارت صنعت را به راحتی دید؟
نقاشی اظهار داشت: چرا با تولید کننده شفاف نیستند و مشکلات را به صورت روشن بیان نمی کنند؟ اگر روغن نیست به صورت آزاد هم نباید وجود داشته باشد.
وی یکی دیگر از مشکلات مواد اولیه کارخانجات روغن را نحوه تخصیص مواد اولیه روغن برشمرد و تأکید کرد: سهمیه استان البرز را به اندازه کل استان اصفهان در نظر گرفته اند؛ این تقسیم ناعادلانه است. واحدهای تولیدی باید فاکتور رسمی مصوبه دولت را که برمبنای قیمت روز تعیین می شود پرداخت کنند و از طرفی مبلغی اضافه تر باید به صورت زیرمیزی پرداخت کنند تا کارگر تولید کننده بیکار نشود. اینکه اقرار کنیم و به مشکلات اذعان داشته باشیم قابل قبول است بگوییم مشکل ارزی داریم قابل قبول است ولی با نگفتن واقعیت ها هیچ مشکلی حل نخواهد شد.
نقاشی گفت: اگر روغن نیست باید برای تمام واحد ها نباشد و اگر هست باید بین تمام واحدهای تولیدی عادلانه توزیع شود.
حشمت الله خسروی معاونت بازرگانی خارجی شرکت مارگارین نیز در گفتگو با شبکه ایران کالا گفت: شرکت مارگارین یک شرکت بزرگ تولید کننده روغن است که سهامدار عمده آن به صنایع توسعه بهشر بر می گردد به نوعی جنبه دولتی دارد دومین و بزرگترین تولید کننده روغن در کشور است.
آقای خسروی در خصوص مشکلات اخیر اظهار داشت: بخش عمده بروز این مشکل که به اختصاص ارز بر می گردد ولی نه در یکی دو هفته اخیر بلکه از اواخر سال گذشته و ابتدای سال که حدود هفت ماه می شد تخصیص ارز صورت نگرفت و زنجیره تولید که یکی از آنها تأمین مواد اولیه است دچار مشکل شد و ذخایر روغن تمامی کارخانجات به مرور تحلیل رفت و اکنون این مشکل خود را نشان داده است.
خسروی گفت: چیزی حدود ۴۷ درصد کاهش واردات داشته ایم که به خاطر کمبود ارز بوده است.
وی ادامه داد: شرکت بازرگانی دولتی وظیفه دارد ذخایر استراتژیک را برای چنین روزی نگه دارد.
آقای خسروی به نکته قابل تأمل دیگر در این زمینه اشاره داشت و تشریح کرد: در دوهفته پیش یک حمله سایبری در گمرک اتفاق افتاد و یک وقفه در حمل مواد اولیه اتفاق افتاد که حدود دو هفته تأمین مواد اولیه را با مشکل مواجه کرد.
وی ادامه داد: بعد از اردیبهشت ماه تخصیص ارز به درستی صورت گرفت و تقریبا مشکل تخصیص ارز حل شد ولی دو مشکل وجود داشت. یکی از مشکلات این بود که بخشی از ارزهای تخصیصی امکان انتقال را نداشت و دوم به دلیل شیوع کرونا بود که افزایش قیمت جهانی روغن داشتیم و با توجه به کمبود ارز در کشور باید خرید مواد اولیه با دقت خاصی صورت می گرفت که همه این مشکلات دست به دست هم داد و این نوسانات را در بازار روغن به وجود آورد.
وی در پایان گفت: هموطنان اطمینان داشته باشند مشکل روغن خانوار کشور حل شده و تولید شبانه روزی در حال انجام است و هیچ مشکلی در تأمین روغن خانوار وجود ندارد ولی متأسفانه در بخش صنعتی همچنان کمبودهایی وجود دارد.