فراز و فرود یک هفته ای بازار سرمایه

آنچه که در فراز و فرودهای بازار سرمایه طی ماه های گذشته نمایان بوده بیانگر این واقعیت است که، بازار سرمایه در یک دوره گذر تاریخی و پوست اندازی بزرگ و تبدیل شدن از بازاری با وسعت زیاد ولی با عمق کم به سمت رشد و عمق یافتن و پیش مقدمه کارا شدن پیش می رود.  البته که این عمق همچنان با نقدینگی وارد شده فعلی بازار متناسب نیست و تا رسیدن به نقطه ایده آل فاصله بسیار است.

در بازاری که از جنبه تنوع ” وسعت ” صنایع و تعداد سهام حاضر تا حدودی قابل قبول می گردد ( هرچند که همچنان نیاز به ورود شرکت های جدید متناسب با ورود نقدینگی است ) ،ولی عمق بسیار کم آنها با شناوری و سهام آزاد پایین موجب گردیده که با توجه به کند بودن رشد فرهنگ سرمایه گذاری که حاصل نبود زیر ساخت های مناسب ، هم راستا با دعوت از مشارکت کنندگان تازه وارد به بازار سرمایه بوده ، نتیجه اش حرکت های هیجانی برای خرید سهام همراه با ترافیک صفوف خرید در ماه های اخیر باشد. در این فرایند تحلیل بررسی ارزندگی و غیر ارزندگی شرکتها و سرمایه گذاریهای منطقی همراه با مطالعه و بررسی صنایع و فعالیت عملیات شرکت ها کم اهمیت جلوه داده شده که در نهایت منجر به رشد نا متعارف و بیش از ارزش ذاتی و واقعی برخی از سهام ها نیز در کنار ارزندگی بسیاری از شرکت ها که مقام مقایسه ریسک و بازدهی آنها با سایر بازارهای موازی با توجه به پارامترهایی همچون تورم ، ارزش ارزهای مختلف حاصل از همین عذم تعادل رشد فرهنگ سرمایه گذاری و کم بودن عمق بازار با ورود نقدینگی جدید می باشد.

از این رو تداوم رشد بازار سرمایه اهتمام دولت برای در پیش گرفتن رویکردی جدید ، همپا با بهره گیری از پتانسیل های بازار سرمایه در جهت جذب نقدینگی برای رشد اقتصادی با رفع ضعف فرهنگ سرمایه گذاری را می طلبد.

روند بازار سرمایه در آغازین روز هفته در حالی شکل گرفت که وعده گشایش اقتصادی اعلامی دولت در پایان معاملات هفته قبل موجی از تردید و دودلی را در بین فعالان بازار در رابطه با برخی نمادها و گروه های دلاری محور ایجاد نموده بود و از سویی نیز عبور شاخص کل از قله ۲ میلیون واحدی در ساعات پایانی هفته قبل نیز تا حدودی از ترس و تردید ها کاست و امید به ادامه رشد بازار را تقویت نمود. حاصل این خوش بینی ، آغازی سبز به همراه افزایش تقاضا در قیمتهای بالا در ابتدای هفته را به ارمغان آورد.

در ادامه انتشار اخبار متناقض عرضه صندوق دارا دوم پس از شدت گرفتن حواشی تایید و تکذیب های پیاپی مقام های مسئول همراه با افت تقریبا محسوس نرخ دلار نتیجه اش تشکیل صفوف فروش سنگین و افزایش عرضه های هیجانی در معاملات روزهای دوشنبه و سه شنبه همراه با ضعف فرهنگ سرمایه گذاری اشاره شده در فروش سهام با ارزش ، کنار سهم های با رشد نا متعارف ، سقوط سنگین قیمت ها را در اکثر نمادهای بازار ایجاد نمود.

پیام فرایند معاملات این هفته بسیار  واضح بود ، اینکه پس از رشد پر شتاب اخیر سرمایه گذاری در این بازار هوشیاری بسیار بالایی را در انتخاب صنعت و سهام مناسب را می طلبد و مستلزم بازنگری در مفروضات و دلایل مطالعه و بررسی صنایع و فعالیت عملیات شرکت ها می باشد.

پایش ورود و جریان نقدینگی طی هفته گذشته نشان از عطش خرید سهام شرکت های بزرگ توسط فعالان بازار و شرکت های حقوقی و جولان پول هوشمند در این گروه سهام ها با تمرکز بر شناسایی سهام با کیفیت در دوره خوشبینی تحلیلگران به سودآوری و کسب سود تقسیمی در مجامع ، پس از پشت سر گذاشتن اکثریت مجامع بسیاری از شرکتها و تعداد مجامع باقی مانده پیش رو و تداوم رشد آنها در سال جاری و سال های آتی  بیشتر بدنبال شرکتهای با جنس افزایش سرمایه و اصلاح ساختار مالی می باشد. چنین رویکردی موجب کاهش سرعت و فاصله تناسب رشد شاخص کل و شاخص کل هم وزن و نزدیک شدن نرخ رشد این دو شاخص از ابتدای سال تاکنون را در پی دارد.

بررسی گزارش فعالیت های ماهانه و فصلی منتشر شده شرکتهای سرمایه گذاری فعالِ بازار سرمایه در سامانه کدال نشان می دهد ، با وجود رشدهای اخیر وزن سهام در سبد دارایی های این شرکتها کاهشی نداشته و بیشتر میل به در پیش گرفتن استراتژی جابجایی سهام و حفظ وزن سهام در کل پرتفولیو بوده ، پر واضح است با مشاهده چنین رویه ای در مدیریت پرتفولیو ، می توان امیدوار بود تعداد سهام بنیادی با امکان بازدهی معقول و مناسب در بازار همچنان وجود دارد و چشم انداز مثبت بازار را با تدام یافتن جریان مستمر و با ثبات ورود نقدینگی فراهم نماید.

هرچند نقدینگی جذب شده در بازار سهام آنقدر قدرتمند هست که مانع از افت های سنگین و کنترل شده بازار گردد ، می توان در رابطه با افت محسوس بازار طی هفته گذشته به  نکته هایی توجه داشت که شاید موجب کاهش نگرانی ها از ریزش بازار  باشد ، صف فروش های فعلی حاصل یک خبر و دلیل بوده و بازار وقتی با دلیل منفی می شود، می تواند پس از طی یک دوره بسیار کوتاه مدت متعادل گردد. حافظه بازار بسیار ضعیف هست و خیلی زود اتفاقات خوب و بد را فراموش میکند.

نگران کننده ترین حالت بازار برای افت و وارد شدن به یک روند نزولی شدید زمانی است که بازار بدون هیچ دلیل فشار عرضه ها را شاهد باشد. در یک نگاه گذرا به معاملات طی یکسال گذشته ، بازار بارها با چنین شرایطی مواجه گردیده و با کمی اصلاح مجدد به تعادل بازگشته است.

حال با وجود رشدهایی که بسیاری از سهم ها طی چند ماه اخیر بی وقفه تجربه نمودند انتظار ورود به یک فاز اصلاحی فرسایشی حداقل دو تا سه هفته ای در پایان تیر ماه قابل پیش بینی بود و حال اینکه گروه اول سهم ها در آن مقطع وارد فاز اصلاحی شدند و در قالب موج A اصلاح نمودند و گروه دوم هم اصلاحی را تجربه نکردند و موج B  برگشت گروه اول همراه با رشد گروه دوم همراه شد که اصلاح را تجربه ننمودند رشد بازار ادامه یافت و اکنون که موج اصلاح A  گروه دوم آغاز شده سهم های قبلی در موج اصلاحی C قرار گرفته اند و می بایستی انتظار به تعادل رسیدن بازار را طی چند روز آینده داشت.

ولی نکته ای که وجود دارد این است که آیا در رشد احتمالی بعدی سهم هایی که فقط یک موج اصلاح نموده اند با همه سهم های سه موج اصلاح نموده همراه خواهند شد یا مسیر حرکت این دو گروه از همدیگر جدا می شود؟