برنامه ریزی توسعه فردی از مهم ترین ماموریت های مدیریت منابع انسانی است
به گونه ای که انسان سازمانی، در ابعاد مختلف آمادگی ایجاد پرورش و کاربردی کردن بهروری فردی گروهی و سازمانی را دارا باشد.
امروز اغلب سازمان ها و افراد موجود در آن با عـــدم اطمینان و تغییرات محیطی مواجه می شوند. بعضی عوامل تأثیر گذار بر سازمان ها شامل تقاضا برای کیفیت بیشتر، رقابت و افزایش سطوح فناوری و… است. در چنین وضعیتی سازمان ها باید یاد بگیرند که چگونه انرژی های خلاق افراد را آزاد سازند . همچنین آنها باید یاد بگیرند که چگونه به افراد مختلف سازمان احترام بگذارند تا آنها قادر باشند که عملکرد موفقی در داشته باشند و بتوانند با یکدیگر در راستای اهداف مشترک کار کنند و بر مشکلات سازمانی فائق آیند.
بنابراین یکی از مهم ترین ماموریت های مدیریت منابع انسانی در سازمان ها برنامه ریزی توسعه فردیست.
برنامه ریزی توسعه فردی ابزاری است که از طریق آن کارکنان به مهارت های چند بعدی در زمینه شغلی، تخصصی، فکری، تحصیلی و خانوادگی مجهز می گردند و باعث تحقق هدف توسعه منابع انسانی می شود.
اما قبل از ورود به این مبحث چنانچه دکتر هاشمی از اساتید برجسته حوزه مدیریت استراتژیک اذعان دارند، ما باید یاد بگیریم که چهار نون نحس را از سر سفره زندگی مان حذف کنیم:
اولین نون ناآگاهی ست . ما باید در هر پست و سمتی که هستیم آگاهی و دانش خود را در آن پست بالا ببریم. این آگاهی و دانایی به دست نمی آید مگر با مطالعه، تحصیل و به دست آوردن اطلاعات در زمینه کاری. ما باید در حوزه ای که کار می کنیم افراد آگاه و با دانشی باشیم، چرا که داشتن دانش و اطلاعات زمینه ساز توانمندی است و به این مهم در ادبیات غنی ما به خوبی اشاره شده ست: مثل”توانا بود هر که دانا بود” و در جایی دیگری:
“میاسای از آموختن , یک زمان ز دانش میفکن , دل اندر گمان.”
لذا اهمیت دانش و آگاهی در زندگی فردی، سازمانی و اجتماعی بسیار ضروری و حیاتی ست.
دومین نون حذف کردنی، نون ناتوانی است. ما باید توانایی خود را در انجام وظایف و مسئولیت هایمان بالا ببریم. این توانمندی بدست نمی آید مگر با کسب مهارت های مختلف و مرتبط با کار و همچنین کسب تجربه.
درک درست هر فرد از ظرفیت ها و قابلیت های خود کمک می کند تا با شناسایی آنها بتواند کاستی های خود را به حداقل برساند و با بهره گیری از استعدادهای درونی و به کارگیری مهارت های مختلف، توانمندی های خود را تقویت نموده و ارتقا دهد.
ما باید روی توانمندی های خود سرمایه گذاری نماییم و کاستی هایمان را مدیریت مدیریت نموده و به حداقل برسانیم.
با داشتن دانایی و توانایی است که افراد در حرفه و شغل خود متخصص می شوند و به عبارتی شایستگی های انجام شغل مورد نظر را کسب می نمایند.
سومین نون نگرانی ست. نگرانی باعث می شود، فرد عملکرد مناسبی در زمان حال نداشته باشد و بر کیفیت زندگی اکنون افراد تاثیر مخرب دارد و منجر به عدم لذت بردن از زندگی می شود. البته نگرانی جزئی از زندگی روزمره است و کمی نگرانی برای زندگی مفید است و باعث داشتن انگیزه و هدف می شود و تلاش فرد را جهت بهبود کیفیت زندگی افزایش می دهد.
در شرایط امروز که شرایط پر استرس و توام با مخاطرات متعددی است همه ما نگرانی های مختلفی داریم. امروز با توجه به شرایط اقتصادی و مسائلی مختلفی که روزانه همه ما با آن دست و پنجه نرم می کنیم نگرانی در خصوص آینده، بخش بزرگی از توجه ما را به خود مشغول ساخته است . اما باید بدانیم کسی که نگران آینده است و به آینده با ترس و نگرانی نگاه می کند انرژی صرف می کند و برای خود لحظات تلخ و ناگواری به رقم می زند.
بنابراین لازم است برای رهایی، ضمن توکل به خداوند، از گذشته ها فقط بر روی تجربه های سودمند آن تمرکز کنیم و عادت سودمند هر روز را در همان روز زندگی کردن را در خود پرورش دهیم. البته این بدان معنی نیست که برای آینده آماده نشویم بلکه بهترین راه برای ساختن آینده این است که در زمان حال زندگی کنیم و همه توان و انرژی خود را صرف انجام درست کارهای امروزمان کنیم و آنها را به بهترین نحو انجام دهیم. این تنها راه ممکن و عملی برای ساختن آینده است.
چهارمین نون نیازمندی ست . ما باید یاد بگیریم که مستقل باشیم و باور داشته باشیم که تنها کسی که قرار است تمام زندگی خود را با او بگذرانی خود ما هستیم. بنابراین، بهزیستی ما نه به تأیید دیگران، بلکه به خودمان بستگی دارد. این بدان معناست که اولین شخصی را که باید با اعمال خود راضی کنید خودتان هستید.
مستقل شدن به عنوان مقصود می تواند سبب رشد در جنبه های گوناگون زندگی تان باشد.
مثلا استقلال عاطفی می تواند سبب رشد و افزایش کیفیت رابطه ما با دوستان، خانواده و… شود و کنترل بیشتری بر روی احساساتتان خواهید داشت و داشتن یک ذهن مستقل و آزاد این قابلیت را به ما می دهد که از تمام ابعاد وجودیمان استفاده کرده، استعدادهایمان را کشف کرده و آن ها را شکوفا کنیم.
- در جمع بندی با داشتن دانش ، آگاهی، برخورداری از مهارت، تجربه و توانایی، داشتن استقلال و عدم نگرانی و با برنامه ریزی درست توسعه فردی در سازمان، می توانیم توسعه سازمانی را رقم بزنیم و دستیابی سازمان را به اهداف و ماموریت ها تسهیل نموده و بهره وری را افزایش دهیم.